زاگرس مرکزی و مسیرهای ارتباطی منطقه‌ای - محلی

چکیده هدف از انجام این تحقیق، مطالعه، بررسی و معرفی مسیرهای ارتباطی است که از دوران گذشته مورد استفاده‌ی ساکنان منطقه‌ی زاگرس مرکزی، به ویژه کوچ‌نشینان قرار گرفته است. در گذشته، مطالعات جغرافیایی نسبتاً جامعی در زمینه‌ی معرفی مسیرهای ارتباطی منطقه صورت گرفته است؛ ولی در این پژوهش با رویکردی نو مطالعات باستان‌شناسی و مردم‌شناسی نیز انجام گرفته است. این مقاله در پی آن است که: آیا این مسیرهای ارتباطی از دوران گذشته تا کنون دچار تغییر و تحوّل شده‌اند یا نه؟ بنابراین، به عوامل شکل‌دهنده‌ی این مسیرهای ارتباطی و نقش و اهمیت راه‌های مذکور در برقراری ارتباطات منطقه‌ای و محلی پرداخته شده است. مطالعات و بررسی‌های جغرافیایی، باستان‌شناسی و مردم‌شناسی نشان می‌دهد که با وجود رشته‌کوه‌های بلند و صعب‌العبور منطقه‌ی زاگرس مرکزی می‌گذرد، حداقل از عصر مفرغ تاکنون راه‌های ارتباطی متعددی درون این حوزه شکل گرفته است. در شکل‌گیری این مسیرهای ارتباطی، جغرافیای فیزیکی منطقه نقش اصلی را ایفا نموده است. شرایط کوهستانی منطقه موجب شده که گروه‌های انسانی در امتداد مسیرهای خاصی حرکت نمایند و به نظر می‌رسد که در امتداد این مسیرها تغییرات چندانی رخ نداده است؛ به گونه‌ای که امروزه همین مسیرها مورد استفاده‌ی برخی از مردم منطقه به ویژه عشایر قرار می‌گیرند.